Quảng Ninh: Xót xa cảnh tái định cư kiểu "đem con bỏ chợ"

3.100 đồng cho số điện, nước toàn cặn vôi, nhà không thể xây nổi vì móng nhà bị lún… là hiện trạng mà người dân khu tạm cư và tái định cư Vân Đồn (Quảng Ninh) đang phải chịu đựng trong suốt 3 năm qua.

Cuối năm 2014, tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư 700 tỷ đồng cho việc giải phóng mặt bằng phục vụ dự án Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, giao cho huyện Vân Đồn triển khai xây dựng hạ tầng Khu tái định cư; 293 hộ dân có đất nằm trong dự án đã đồng thuận bàn giao mặt bằng.

Tuy nhiên, đã gần 3 năm trôi qua, phần lớn các hộ dân này vẫn phải sống trong cảnh tạm bợ do dự án chưa hoàn thành.

3.100 đồng một số điện

Dự án hạ tầng Khu tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng Cảng hàng không Quảng Ninh được triển khai theo Quyết định 2561/QĐ-UBND ngày 31/10/2014 của UBND tỉnh có diện tích hơn 220 héc ta (thuộc các thôn Bò Lậy, Khe Ngái và Tràng Hương, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn) với tổng mức đầu tư 233 tỷ đồng.

Theo đó, Khu tái định cư sẽ bao gồm các khu dân cư, đường giao thông kết nối nội bộ, vỉa hè, cây xanh, hệ thống thoát nước thải và hạ tầng điện, nước… Vì chậm tiến độ, hệ thống điện chưa vào đến khu tái định cư nên người dân tại đây đã phải tự bỏ tiền túi mua và kéo đường dây, tự lắp công tơ điện để sử dụng.

Cận cảnh cuộc sống nhếch nhác của người dân khu tạm cư Vân Đồn. (Ảnh Kiều Mi)

Nhưng sau một thời gian, không hiểu vì lý do gì, tiền điện ngày một tăng mà hạn mức sử dụng không thay đổi. Đến thời điểm hiện tại, anh Hà Mạnh Đoàn (một trong những người đầu tiên chuyển đến khu tái định cư) không giấu nổi bức xúc: "Mỗi tháng, tôi và các hộ gia đình phải trả tiền điện lên đến 3.100 đồng/kWh, cao hơn cả giá cho điện cho sản xuất, cao hơn mức quy định của Nhà nước. Dự kiến cuối năm, giá điện sẽ tăng hơn nữa".

Khi mang điều nghịch lý này thắc mắc với đơn vị cung cấp và thu tiền điện là Điện lực Vân Đồn, anh Đoàn chỉ nhận được câu trả lời: “Một phần trong số 3.100 đồng kia dành cho khấu hao qua đường dây”.

Tiền điện phải đóng cao là thế, nhưng không hiếm trường hợp, các hộ dân nơi đây bị cháy thiết bị điện trong nhà do nguồn điện chập chờn, thiếu ổn định; ngoài ra, cảnh cắt điện không báo trước trở nên thường xuyên.

Khổ vì thiếu nước sạch

Tính đến tháng 11/2017, các hạng mục của dự án mới đạt khoảng 60% tiến độ. Cụ thể, san nền tại các lô đất của khu dân cư mới đạt 50%, đường giao thông được 60%, các hạng mục thoát nước đạt 75%. Riêng hạng mục cấp nước sinh hoạt đã thi công đường ống dẫn nước từ hồ Mắt Rồng vào dự án, nhưng phần đường ống cấp nội bộ về đến từng nhà hộ dân chưa thi công được, khiến người dân nơi đây chưa có nước sạch để dùng.

Đã 3 năm qua, nguồn nước sạch nhất mà người dân nơi đây có thể sử dụng là nước mưa, chỉ biết trông chờ vào mùa mưa

Nước luôn có màu vàng đóng cặn không thể dùng cho bất cứ sinh hoạt nào trong gia đình, hàm lượng tạp chất vượt ngưỡng cho phép an toàn nhiều lần.

Anh Hà Mạnh Đoàn cho biết thêm: “Những ngày đầu khi về khu đất này, chưa có điện và nước, gần 3 năm trôi qua vẫn chưa thấy nước sạch, muốn có điện phải tự kéo dây về, phải trả tiền với giá quá cao. Vì không có nước máy nên ban đầu gia đình đã khoan giếng, nhưng nước luôn có màu vàng đóng cặn không thể dùng sinh hoạt, hàm lượng tạp chất vượt ngưỡng cho phép an toàn nhiều lần".

Nằm ngay cạnh khu tái định cư là khu tạm cư số 2 và số 3, cũng chung cảnh ngộ. Theo kế hoạch của Dự án, UBND tỉnh đã quyết định xây dựng 2 khu nhà tạm cư trong khi chờ bố trí tái định cư cho các hộ dân. Tuy nhiên, đến thời điểm này, 2 khu nhà tạm cư trở nên nhếch nhác, 27 hộ dân nơi đây khốn khổ vì thiếu nước sạch.

Anh Hà Văn Hiếu (sinh năm 1987, trú tại khu tạm cư đã 2 năm) bức xúc: “Nước khoan từ giếng lên vừa đun sôi để nguội đã đóng cặn vôi và nổi váng. Bản thân tôi và nhiều người trong khu tạm cư đã bị sỏi thận. Người dân nơi đây phải chờ đến ngày trời mưa để hứng vào thùng tích nước, hộ dân nào khá hơn thì mua nước đóng bình về dùng".

Ông Phạm Văn Tuân (trú tại khu tạm cư) chia sẻ: “Đã 3 năm qua, nguồn nước sạch nhất mà người dân nơi đây có thể sử dụng là nước mưa, chỉ biết trông chờ vào mùa mưa. Các hộ gia đình đều khó khăn và không thể thường xuyên mua nước bình, trong khi nước máy không có và nước khoan từ giếng khiến nhiều người bị sỏi thận phải điều trị lâu dài…”.

Có tái định cư nhưng không thể xây nhà

Theo cam kết của chính quyền địa phương Vân Đồn, 1 năm sau khi bàn giao đất, các hộ gia đình sẽ được bố trí tái định cư để xây dựng lại nhà cửa.

Ông Trần V.T. (một trong những hộ dân tiếp nhận lô đất tái định cư đầu tiên) cho biết: "Gia đình tôi đã vay mượn 100 triệu đồng để xây trước phần móng nhà. Nhưng khi móng vừa xây xong, qua một trận mưa đã bị sụt lún, thậm chí không thể đóng nổi cọc bê tông vì nền đất thiếu ổn định".

Móng nhà vừa xây xong, qua một trận mưa đã bị sụt lún, thậm chí không thể đóng nổi cọc bê tông vì nền đất thiếu ổn định

Đất không thể xây nhà, các hộ dân phải treo biển bán đất.

Gia đình ông T. đã mất trắng 100 triệu đồng và không hiểu phần đất nền được bàn giao cho các hộ dân có đảm bảo an toàn hay không. Hiện tại, gia đình ông đã treo biển bán đất và chuyển gia đình đến nơi khác để sinh sống.

Những sự việc trên được ông Mạc Thành Luân, Chủ tịch UBND huyện Vân Đồn khẳng định: “Huyện Vân Đồn đang tích cực đốc thúc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục còn lại của dự án. Trong tháng 11 này sẽ đảm bảo cung cấp điện, nước phục vụ người dân xây dựng nhà ở mới, sẽ hoàn thành đồng bộ các hạng mục còn lại”.

Được biết, Cảng hàng không Quảng Ninh là một trong những dự án trọng điểm được ưu tiên triển khai sớm của Đặc khu kinh tế Vân Đồn. Nhận thức được điều này, hầu hết người dân nằm trong diện phải giải phóng mặt bằng đã đồng thuận cao, nhường đất cho dự án, sớm di chuyển nhà đến nơi ở tạm, chờ được tái định cư.

Tuy nhiên, việc chậm trễ trong triển khai khu tái định cư lại đang làm khó người dân. Có thể thấy rằng, mong muốn của nhiều hộ dân nơi là rất chính đáng, huyện Vân Đồn cần sớm có giải pháp đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hạ tầng Khu tái định cư, tạo điều kiện cho người dân vào xây dựng nhà cửa, ổn định cuộc sống cho nhân dân.

Kiều Mi (VTC News)

Theo cafeland.vn